آشنایی با آموزشگاههای نابینایان در تهران (۱)

۱.آموزشگاه نابینایان دکتر خزائلی:

در سال 1343با پایمردی دکتر محمد خزائلی و گروهی از افراد داوطلب آموزشگاه نابینایان بزرگسال خزائلی به منظور فراهم ساختن آموزش نابینایان (که تا آن زمان فقط از نابینایی محروم شده بودند ) آغاز به کار کرد. آنان که در این راه قدم نهاده بودند به رغم مشکلات فراوان و امکانات اندک تصمیم داشتند به آموزش نابینایان سر وسامانی بخشند.

در ابتدا آموزشگاه فوق به وسیله انجمن ملی حمایت و هدایت نابینایان از طریق کمکهای مختصر مادی بخشهای عمومی و خصوصی بویزه افراد خیر و نیکوکار اداره میشد.

امور آموزشی این آموزشگاه به وسیله افراد داوطلب بینا و نابینایی که ساعتهایی از اوقات فراغت خود را در اختیار آموزشگاه قرار داده بودند انجام میگرفت.محل آن ساختمانی مخروبه و قدیمی با کلاسهایی تاریک وفاقد اصول بهداشتی ایمی و رفاهی بود.اما هدف مقدس و پر ثمر بود و برای فائق آمدن بر مشکلات اراده ای محکم و استوار ایمانی راسخ و سختکوشی ای در حد فداکاری ضرورت داشت.به این ترتیب شکوفایی و پرورش استعدادهای نابینایان و سرانجام شناخت کار آنها و معرفی آنان به اجتماع میسر گشت. 

 فعالیتهای آموزشگاه به تدریج گسترش یافت و به کلاسهای پنجساله ابتدایی، کلاسهای تلفن، ماسا‍‍‍ژ،آموزش هنری،کارهای دستی و قرائت قرآن نیز اضافه شد.

در بهمن ماه 1348 بنا به درخواست و پیگیریهای مجدانه دکتر محمد خزائلی، سازمان برنامه بودجه، بازسازی آموزشگاه را تصویب کرد و قرار شد که وزارت آموزش و پرورش ساختمان مذکور را برای امور آموزشی و کلاسهای درسی نابینایان تجدید بنا کند که اقدامهای لازم در این مورد بسرعت انجام گرفت و ساختمان جدید اموزشگاه از مهر ماه 1350 مورد بهره برداری قرار گرفت.

در سال 1347 دفتر برنامه ریزی کودکان و دانش آموزان استثنایی تشکیل شد و به تربیت مربیان متخصص اقدام کرد.فعالیتهای آموزشی این مربیان از سال 1348 در مدارس مختلف ، از جمله آموزش گاه نابینایان خزائلی، آغاز گردید و به این ترتیب یکی از بزرگترین مشکلات آموزشگاه،یعنی کمبود کادر آموزشی متخصص، بتدریج کاهش یافت.

به دلیل مشکلات مالی انجمن ملی حمایت و هدایت نابینایان از سال 1351 سازمان رفاه نابینایان(که فعالیت خود را از سال 1349 آغاز کرده بود)عهده دار امور مالی آموزشگاه شد و نیازهای آموزشی آموزشگاه را نیز وزارت آموزش و پرورش ، بویژه دفتر دانش آموزان استثنایی،بر عهده گرفت.از این سال فعالیتهای آموزشگاه با کوشش و جدیت همه جانبه مسئولان و مربیان بسرعت گسترش یافت.

در شهریور 1353 دفتر دانش آموزان استثنایی ، محمد رضا نامنی،یکی از مربیان نابینای آموزشگاه فوق، را برای اداره امور آموزشگاه به سازمان ملی رفاه نابینایان ایران و منطقه چهار آموزش و پرورش تهران معرفی کرد و برای اولین بار در تاریخ اموزش و پرورش ایران مدیریت اموزشگاهی، رسماً بر عهده یک فرد نابینا گذاشته شد.

از جمله مهمترین فعالیتهای گسترش آموزشگاه  طی سالهای 1353-1360 عبارتند از:

اخذ امتیاز و تشکیل کلاسهای دوره عمومی آموزش بزرگسالان از مهر 1353 افزایش تعداد کلاسهای آموزشی، تهیه لوازم آموزشی و کمک آموزشی،تشکیل آزمایشگاه،ایجاد کلاس آموزش هنری،ایجاد کتابخانه بریل،سالن  غذا خوری و اخذ امتیاز و ایجاد کلاسهای راهنمایی تحصیلی روزانه،تشکیل کلاس ماشین نویسی بینایی،تهیه کتابها و نوارهای درسی و غیر درسی،تأمین کمک هزینه تحصیلی،تشکیل و ترتیب برنامه های بهداری و بهداشت،ترتیب برنامه های گسترده تحرکی و ورزشی،تهیه سرویس رفت و آمد دانش آموزان و اخذ امتیاز کلاسهای ابتدایی و فعالیت های جنبی گوناگون دیگر.

در حال حاضر این آموزشگاه دارای دوره های آمادگی،ابتدایی،راهنمایی و دبیرستان با ظرفیت حدود 150 دانش آموز است و تعدادی از مربیان آن که تدریس دروس نظری را در دوره راهنمایی و دبیرستان بر عهده دارند،نابینا هستند.