رودکی
ابوعبدالله بن عبد الرحمن آدم شاعر نابینای معروف عهد سامانیان در سال 260هجری قمری در رودک از قراء سمرقند متولد شد.
وی که از بدو تولد نابینا بود در 8سالگی به ترانه سرایی پرداخت. او بربط وچنگ را بخوبی مینواخت وآوازی خوش و دلپذیر داشت.
نصربن احمد سامانی او را به دربار خود راه داد ولی از آنجا که او روحی آزاد داشت نتوانست اختلاف طبقاتی بین درباریان و توانگران را با دیگر مردم اجتماع تحمل کندو این تفاوت ها را در سروده هایش با همدردی بیان میکرد.به همین علت سامانیان او را مورد خشم قرار دادندو از دربار اخراجش کردند.وی پس از آن به زادگاهش رودک بازگشت و همچنان در ترانه هایش به وصف
زندگی واندیشه ی بلند بشری میپرداخت.
رودکی در دوران کودکی قرآن را حفظ کرد و به آموختن اساس وپایه علم موسیقی همت گماشت و در دوران جوانی به سیر و سیاحت پرداخت و به شهرت رسید.نبوغ وی در دوران پختگی پدیدار شد و آثار اصلی و پر ارزش خود را در این دوران نوشت .
دوران کهولت بر ای رودکی،تهیدستی،نیازمندی و دوری از دوستان بود.رودکی در حدود یک میلیون و سیصد هزار بیت شعر سروده که تنها دو هزار بیت آن باقی مانده است. وی در سال 329 هجری قمری وفات یافت.شایان ذکر است که سال ها پس از وفات رودکی،صدرالدین عینی،پس از کوشش های فراوان،مقبره او را در تاجیکستان یافت و در جشن هزاره ی وی مجسمه اش را در این مقبره نصب کرد.
ذکر این نکته لازم است که یک هیات علمی پیکر تراش و انسان شناس به یاری اشعار شاعر و روش های انسان شناسی،طرحی از چهره ی رودکی فراهم آوردند و بدین وسیله مجسمه ی او را ساختند.
تنظیم:نیلوفر پروین پور